HAYATTA KALAN GÖZAL BANDOYAN’IN, VAN SANCAĞININ ALCAVAZ KAZASINDAKİ EGEDZOR KÖYÜ KATLİAMIYLA İLGİLİ TANIKLIĞI
21 Ağustos 1916, Basargeçar
Alcavaz-Ekazor
1915 yılında, Paskalya’dan 10 gün sonra Beşnagomer, Cutgâkh, Dsakdsak, Akhsıraf, Armizon ve Arçıranits Vank’tan, bu 6 köyün sakinleri köyümüze doluştu. Köylüler, Arçeş katliamını duydukları için çarpışmaya hazırlandılar. Lâkin Karaşekh köyünün Tahir Ağası geldi ve “Ben sizi korurum”, diyerek hepsini kandırdı. Tüm Ermenileri götürüp evine doldurdu. Birkaç gün geçmeden ordu ve Haydaranlı aşireti geldi, Karaşekh köyünü kuşattı ve Tahir Efendi’nin evinden erkekleri hep çift çift çıkararak, 150 kadarını götürüp öldürdüler. Köyümüzden Miro, oğulları ve kardeşleriyle 7 [kişi], Gızpo, oğullarıyla ve diğerleri, Dsakdsak köyünden Mesrop ve diğerleri, Arçıran’dan Vanklı Ter Khoren’in oğullan ve diğerleri. Kadın ve çocukları da soyup eziyet ediyorlardı. O evden çıkarttıktan sonra, Tahir Efendi’nin evini de yaktılar. Orada kalan kadın ve çocuklar Ardske ve Norşen’e kaçtık. 25 günden fazla sefil kaldık ve hep eziyet içindeydik. Norşen’de 100 kadm ve 100 çocuktan fazlası öldü. Rus, Hambardzum yortusu (İsa Mesih ’in göğe yükselişi) yaklaştığında geldi. Köy 20 haneydi, 17 kişi kurtulduk, bunlardan 2’si erkek, hepsi darmadağın. Köy harabe halindedir, kimse gitmedi. Ben, burada, Basargeçar’da yaşıyorum. Ev — 1; var olan şahıslar — 2; 1915 ricatından sonraki kayıplar – 4 [kişi],
Alcavaz’ın Egadzor köyünden Kozal Bandoyan
Müfettiş Şirin
EMA, fon 227, liste 1, dosya 430, yaprak 31, orijinal, el yazısı.