SİİRT SANCAĞI

HAYATTA KALANLARDAN VARDAN GALOYAN VE MİRZO BIHAR- YAN’IN, SİİRT SANCAĞININ BARVAR KAZASINDAKİ VOZM KÖYÜ KATLİAMIYLA İLGİLİ TANIKLIKLARI

10 Ağustos 1916, Gödakbulağ

10 Nisan 1915’te askerler ve Kürtler, Siirtli Rabha ile Parvarlı Mahmat Raşit ağaların önderliğinde 4-500 kişiyle aniden köye geldi. Biz erkekler, silahlı – silahsız, resin talimatıyla dağa çekildik, sözde direnme olmasın, bir şey yokmuş gibi. Lâkin güruh köye girdi, evleri yakıp yağmalamaya başladı. 35 kişi öldürdüler, Ter Sahak, Pağto, Soso, Martiros ve diğerle­ri. Halk dağa kaçtı. 31 kadm ve çocuğu esir götürdüler. Bir gün dağda (vanker) kaldık, halkla birlikte Moks’a gittik. Kadın ve çocuklar orada kaldı. Tüm erkekler Şatakh’a geçtik. 65 silahlı vardık. Dsidsants ve Çınok’ta çatıştıktan sonra, Hovsep Şayinyan’ın önderliğindeki Ermeniler­le Kürtlerin çatıştığı Moks’a gittik. Bir kısmımız Mamırtank’a geçtik, Khizan şeyhlerine karşı çarpışan Lato’ya yardım etmeye. Ailelerimiz o tarafa geçmişti. Köyümüzden onbaşı Tigran Kamalyan vuruldu. Moks, Mamırtank, Sıparkert, Karkar halkını getirip, hepsini Gâvaş’m köylerine ve Vostan’a geçirdik.

Van göç etti. Biz de Vostan’dan Van’a, Berkri’ye. Orada Osmanlı ile Rus arasında çatışma vardı. Rus ile Dro’nun ordusu ileri gittiler, Os­manlIlar Ermenileri katletmeye başladı. Biz kaçtık, benim insanlarımdan

4’ünü öldürdüler. Birçok insan nehre atıldı. Ben dağları aşıp Rus ordusu­nun bulunduğu Abağa Ovası’na geçtim.

Köye hiç kimse geri gitmemiştir. Mal varlıklarımız olmadan geldik.

Gödakbulağ’da yaşayan Uzmeli Vardan Galoyan

Mirzo Bıheryan

10 Ağustos 1916

Müfettiş Şirin

i Otuz hane Dıhlı da Şamakhlı Karmir Ağa’mn oğlu sayesinde korunup kurtulmuş ve günümüzde de bu ağanın yanında kalmaktadırlar. Dokuz hane de Nivla köyündeki Cangir Ağa ve Darhamlı Dahr Ağa’nm yanma sığınmıştır.

E MA, fon 227, liste 1, dosya 430,yaprak 1 arka yüzü, orijinal, el yazısı.