Türk devletinin yıkımına uğrayan Hac Kilisesi, daha sonra definecilerin kazıları nedeniyle tamamen yok oldu.
Tarih boyunca Kürtlerin ve Ermenilerin ortak yaşam alanı olan Hacıkaş köyü, üç defa Türk devleti tarafından yakılarak boşaltıldı. Türk devleti, 1930 yılındaki Zilan Katilamı’nda Hacıkaş köylülerinin büyük bölümünü katletti, geri kalanları ise sürgün etti. Katliamdan sonra köy tamamen boşatıldı. Türk devletinin katliamıyla birlikte Kürt ve Ermeni halkına ait yapılar da yakılıp yıkıldı. Bu yapıların başında ise tarihi Ermeni Kilisesi olan Haç Kilisesi geliyor.
Türk devletinin yıkımına uğrayan Hac Kilisesi, daha sonra definecilerin kazıları nedeniyle tamamen yok oldu. Hacıkaş köyündeki Hac Kilisesi’nin bugün sadece taşları ile temelli bulunuyor. Bölge Ermenilerinin haç merkezi konumunda olan kilisenin ne zaman ve kim tarafından yapıldığı bilinmiyor.
Hacıkaş köylüleri, “Çok eskiden Ermeniler, hacı olmak için Haçıkaş’a gelirlermiş. Buraya gelen Ermeniler hacı oluyorlarmış. O dönemde köyün ismi Kaş’dır. Buraya gelen Ermeniler kiliseyi ziyaret ettikten sonra hacı oluyordu. Bu yüzden köyün ismi Hacıkaş olarak günümüze geldi. Bu değerli tarihi yapı, zamanla yok oldu” diyor. Bazı köylülere göre ise buradaki yapı, Urartu döneminde kalan 3 bin yıllık bir mabet.
Kaynak: anfturkce.com