Azerbaycan’ın tarihi Şuşa kentini ele geçirmesinden sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ’da devam eden savaşı bitiren anlaşma imzalandı. Anlaşma metninde olmamasına rağmen Aliyev, Karabağ’a hem Türk hem de Rus barış güçlerinin konuşlanacağını iddia etti. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, kişisel Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile Dağlık Karabağ’da çatışmaların durdurulmasına ilişkin bir anlaşmanın imzaladığını ve anlaşmanın 01.00’den itibaren geçerli olacağını söyledi.
Paşinyan, “Olağanüstü dönemde kendim ve ülkem için zor bir karar aldım. Rusya ve Azerbaycan devlet başkanları ile Karabağ’da bugün 01.00’den itibaren geçerli ateşkes için anlaşma imzaladım” ifadelerini kullandı. Paşinyan, anlaşmanın “kendisi ve Ermenistan halkı için ‘son derece acı verici’ olduğunu” ifade etti.
PUTİN ANLAŞMAYI TEYİT ETTİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, “Azerbaycan ile Ermenistan arasında bu gece 00:00’dan (TSİ) itibaren ateşkes başladı” yönünde bir açıklama yaptı.
Putin açıklamasında, “Azerbaycan ve Ermenistan kontrol ettikleri pozisyonlarda kalacaklar” ifadesini kullandı.
Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ise, “Savaşın sona eriyor oluşundan memnunum” diyerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etti.
Anlaşmanın Ermenistan’ın yenilgisi anlamına geldiğini söyleyen Aliyev, “Bugün bu belgenin imzalanması Rusya’nın aktif rolünün bir göstergesidir” değerlendirmesinde bulundu. “Sorunun çözümü için ortak bir format oluşturduk” diyen Aliyev, Karabağ’a hem Türk hem de Rus barış güçlerinin konuşlanacağını ileri sürdü.
Öte yandan Aliyev, Kelbecer’in 15 Kasım, Laçın’ın ise 1 Aralık’a kadar Azerbaycan’a geri verileceğini duyurdu.
Kronos yazarı Alin Ozinian’ın bildirdiğine göre Lavrov Planı olarak bilinen anlaşmanın maddeleri şöyle:
- Dağlık Karabağ ihtilaf bölgesindeki tüm askeri eylemler saat 00’dan itibaren duracaktır. (10 Kasım 2020 Moskova saati) Tam bir ateşkes sağlancaktır.
- Ermenistan’ın kontrolündeki Ağdam ve Gaza bölgesindeki alanlar, 20 Kasım 2020 tarihine kadar Azerbaycan tarafına iade edilecektir.
- Dağlık Karabağ’daki temas hattı boyunca ve Laçin Koridoru boyunca, Rusya Federasyonu barışı koruma birliği 1960 hafif silahlı asker, 90 zırhlı araç, 380 adet otomotiv ve özel teçhizat konuşlandırılacak.
Rusya Federasyonu barışı koruma birliği, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin çekilmesine paralel olarak konuşlandırılacak.
- Rusya Federasyonu barış gücünün 5 yıl süreyle bölgede kalacak. Anlaşma 5 yılda bir otomatik uzatılacak – itiraz 5. yılının dolmasına 6 ay kala yapılabilecek.
- Anlaşmanın taraflarca uygulanmasını kontrol etmenin etkinliğini artırmak için bir ateşkes izleme merkezi kurulacak.
- Ermenistan 15 Kasım 2020’ye kadar Azerbaycan Cumhuriyeti’e Kelbecer bölgesini iade edecek. Ermenistan, 1 Aralık 2020’ye kadar Laçin bölgesini iade edecek. Ermenistan Laçin koridorunu 5 km derinliğinde koruyacak. Ermenistan-Karabağ köprüsü korunacak.
6/2. Tarafların kararı ile önümüzdeki 3 sene içinde, Stepanakert-Ermenistan arasındaki yeni köprü yolunun inşası planı ve çalışmalarına karar verilecek. Rus Barış gücü bu yeni hattı koruyacak. (Yapılana kadar 5. maddede sözü geçen koridoru koryacak).
6/3. Azerbaycan bu yeni yapılacak Ermenistan-Karabağ geçiş yolunun Ermeniler tarafından kullanılmasının garantörü olacak. (Yolu kapatma girişiminde bulunmayacak).
- Dağlık Karabağ yerinden edilen herkes (Ermeniler ve Azeriler) bölgeye, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin kontrolü altında dönebilecekler.
- Savaş esirleri, diğer tutuklular ve cesetlerin değişimi gerçekleşecek.
- Bölgedeki tüm ekonomi ulaşım bağlantıları açılacak. Ermenistan Cum. vatandaşların, araçların ve yüklerin her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan’nın batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında ulaşım bağlantıları sağlanacak.”
ERMENİSTAN’DA TANSİYON YÜKSELDİ, BAŞBAKANLIK OFİSİ SALDIRIYA UĞRADI
Öte yandan Ozinian’ın aktardığına göre, Başbakanlık Ofisi’ne saldırı başladı.
Ozinian durumu, “Polis, başbakanlığı koruyamıyor! Şu an Paşinyan korumasız. Bir yıl boyunca kendi polisini yarat dediler, yaratmam, beni Ermenistan Polisi koruyacak, paramiliter yapı olamayacak ülkemde dedi. O polis bugün Koçaryan tarafından satın alındı, yazıklar olsun” sözleriyle sosyal medyadan paylaşarak şunları belirtti:
“Halkın seçtiği başbakanın bulunduğu başbakanlık korunamıyor şu anda! Polis boşalttı binayı!
6-7 Eylül’ü hatırlatan bir grup saldırıyor Başbakanlığa. Koruyamadın toprağımızı diye.
Sokaktaki gençler bağırıyor, cepheye gidip siz korusaydınız, neden korumadınız? Neden gitmediniz?
Koçaryan’ın satın aldığı polis korumuyorsa, halkı koruyacak Paşinyan’ı. Korumayacaksa hayatı boyunca Aliyev tarzı bir yönetime, Putin rejimine razı olacak. Hayat seçim…
Parlamento sözcüsü Ararat Mirzoyan arabasından çıkarılıp çok ağır şeklide dövüldü. Saat 05.13, Ermenistan parlamento toplanacak sanırım.
Güvendiğimiz haber kanallarının gazetecileri tartaklanıyor, “çekmeyin rezilliği” diyor başbakanlığa saldıran grubun sözcüsü. Kameraman rezillik yapmayın o zaman diyor. Paşinyan canlı yayında, sabah kamu düzenini bozanlar cezalandırılacak dynce, yüzlerinin gözükmesi tedirgin etti.
Paşinyan, ordu ve halk 50 gün boyunca savaşırken, eski rejim artıkları plan yapmışlar boş durmamışlar… Paşinyan kurmadı kendine ordu, polis… canavarla savaşırken canavarlaşmadı… beni silah değil, halk koruyacak dedi hep…
Paşinyan’ın istifası istemiyor, acil parlamentoda toplanma çağrısı yapıyor.
Bir kalabalığın gerçek halk hareketi olduğunu anlamak için basit bir yöntem var. Kadınlar. Kalabalığın içinde kadın yoksa, o halk hareketi değil, rüşvet almış yapay gündem yaratan insanlar sadece.”
PAŞİNYAN HALKA SESLENDİ
Paşinyan yerel saatle sabahın erken saatlerinde Ermenistan halkına seslendi. Paşinyan şunları söyledi:
“Bugün Başbakanlığa saldıranlar arasında eski hükümetin kriminalleri var. Bu klanlar, bunların babaları halktan çaldı, ordudan çaldı, çocuklarımızdan çaldı. Cephede savaşan askerin iç çamaşırını çaldı. Vatan hainliğinden bunlar mı bahsedecek?
Kamuflaj montları giymişler vatanımız diye bağırıyorlar şehrin merkezinde. Madem vatanın, Yerevan’da işin ne? Neden cephede değilsin? Benim oğlum cephede, benim karım cephede, siz burada yine mi talan peşindesiniz? Neyi koruyacaksınız, 20 yıl halktan çaldığınızı mı?
25 yıl masalarda “elitler” Karabağ için, asker için kadeh kaldırdılar. Yaşasın ordu dediler. O masada en iyi şeyleri yediler. Asker ne yedi sordunuz mu? Ne giyindi? Neden eski silahla savaştı? Neden almadınız silah? Nerede o paralar?
25 yıl bu ülkede kanunlar, asker, basın her şey “hükümetleri” korumak için yapıldı. Bu gün bunları konuşmanın günü değil, bunları konuşacağımız, suçluları yargılayacağımız günler önümüzde. Benim de hatam varsa, ben de yargılanacağım. Kanun üstün olacak ülkemizde.
Karşımızda zengin bir ülkenin ordusu, Nato’nun güçlü bir ordusu ve cihatçılar var. İşimiz çok zordu. Elimizden gelenin en iyisini yaptık birlikte. Askerlerimiz zor şartlarda, hatta hasta iken savaştı. Vatanlarını korumak için, başkaları gibi, orduyu talan etmek için değil.
Siz kimsiniz başbakanlık binasına saldıracaksınız. Gün sizin gününüz mü sandınız? Gün halkın intikam günü. Klanlar artık bitti, askerden kaçmak bitti, talan bitti. Sizin artık bu ülkede olmayacaksınız. Unutun. Siz yeyip içeceksiniz, hesabı halk ödeyecek öyle mi?
Cumhuriyeti, Taşnak, çalan kim olursa peşine düşeceğiz. Meydanlarda devrim yaptık, size bırakmak için yapmadık bu memleketi. Karabağ’ı para ile satacaktınız, belgeleri elimde, hepsini çıkaracağım. Tek tek peşinize düşeceğiz, yargılayacağız.
Hırsızların malı, mülkü, şatoları hepsini devletleştireceğiz. Bu ülkenin sahibi mafya, oligarklar değil, biziz! Rüşvetçilere emanet edecek vatanımız yok. Bu yemekten göbekleri çıkmışları toplayıp askere göndereceğiz, asker kaçağı olamayacak bu ülkede.
Dövdüğünüz Parlamento sözcüsü Ararat Mirzoyan şu anda ameliyatta (göstericilerin 2 saat önce saldırdığı&dövdüğü), çıkacak ve vatanı için çalışmaya devam edecek. Dayakla bizi susturamayız, biz meydanlarda muhalafet iken, siz hükümetken korkmadık sizden, şimdi mi korkacağız!”
ERİVAN’DA HÜKÜMET BİNASINA SALDIRILDI
Sosyal medyaya sızan görüntülere göre Ermenistan’da protestocular, Ermenistan Hükümet binasınına saldırıldı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, BBC’ye verdiği özel röportajda ise ateşkesin ancak Ermenistan’ın işgal ettiği bölgelerden çekilmesi şartıyla mümkün olabileceğini söyledi.
Pazar sabahı Azerbaycan ordusunun Şuşa’ya girdiğini duyurmasından önce yapılan röportajda, ateşkesin Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’la imzalanmasının çok zor olduğunu düşündüğünü belirten Aliyev, Azerbaycan ordusunun ilerleme kaydettiğini ve Ermenistan’ın “taviz verme şansının gittikçe azaldığını” söyledi:
“Taviz verme şansları gittikçe azalıyor çünkü biz bu toprakları güç kullanarak zaten geri alıyoruz. Yani zaman kaybediyorlar. Eğer makul davranırlarsa, özerk bir hükümet şekli üzerinde de çalışabiliriz. Buna karşı değiliz. Ama dürüst konuşacak olursam Ermenistan’daki bu başbakanla herhangi bir barış olasılığı görmüyorum.”
Aliyev, “En başından beri söylüyorum. Eğer Paşinyan’ın kendisi, dışişleri bakanı değil kendisi, Ermenistan geriye kalan üç bölgeden çekiliyor (ki bu bölgeleri bizim özgürleştirmemiz lazım) diye açıklama yaparsa ve bize bununla ilgili bir zaman çizelgesi verirse hemen dururuz. Bu savaşa devam etmek istemiyoruz, buna son vermek istiyoruz” dedi.
BBC’nin “Yani Dağlık Karabağ’ın dışında kalan bölgelerden çekilmesi durumunda savaşa son vereceğinizi mi söylüyorsunuz?” sorusuna ise “Kesinlikle” yanıtını verdi.
Kaynak: Kronos34.news